«Ադրբեջանի ու Թուրքիայի քաղաքականությունը հիմնված է հարկադրանքի ու մաքսիմալիզմի վրա». Հակոբյան
Արցախյան հակամարտության կարգավորման շուրջ բանակցությունների չվերսկսվելու փաստն ինչպե՞ս եք գնատահատում: Եվ ի՞նչ խնդիրներ եք տեսնում հաղորդակցության ուղիների վերականգնման, ինչպես նաև սահմանագծման և սահմանազատման գործընթացների վերաբերյալ ձեռք բերված պայմանավորվածությունների չկատարման մեջ:
Նախ, կարևորագույն խնդիրը պատերազմի ավարտից 1,5 տարի անց դեռևս հումանիտար խնդիրների առկայությունն է, հատկապես՝ վերաբերող գերիներին ու պահվող անձանց: Այս մարդկանց ճակատագրերը քաղաքական մանիպուլյացիաների ու առևտրի առարկա դարձան, իսկ այսօր նրանց մասին ընդհանրապես չի խոսվում: Սա ուղղակի անընդունելի է:
Զուգահեռ, ադրբեջանական ԶՈՒ-ն շարունակում է գտնվել ՀՀ սուվերեն տարածքում, Ադրբեջանն ու Թուրքիան շարունակում են հավակնություններ արտահայտել ՀՀ տարածքի և «Զանգեզուրի միջանցքի» նկատմամբ և այլն: Հստակ երևում են Արցախը հայաթափելու Ադրբեջանի ջանքերը՝ գազատարի դեպքն ու հումանիտար աղետի հրահրումը վերջին դրսևորումներից մեկն է:
Ինչ վերաբերում է հակամարտության կարգավորմանը, ապա Ադրբեջանն ամեն ինչ անում է հակամարտության գոյությունը բացառելու, Արցախի կարգավիճակի հարցն օրակարգից հանելու և քննարկումներն այլ հարթություններ տեղափոխելու համար: Հայկական կողմից, ցավոք, բացի դեկլարատիվ հայտարարություններից սրան հակազդելու իրական քայլեր չենք տեսնում: Մինչև այս պահը չի հաջողվել ապահովել ԵԱՀԿ ՄԽ համանախագահների այցը տարածաշրջան, Արցախ, ավելին՝ նույնիսկ Հայաստանի գործադիր իշխանության ղեկավարությունը պատերազմի ավարտից հետո ոչ մի անգամ չի եղել Արցախում: Բացառություն է կազմել միայն Պաշտպանության նախարարը, որն այցից մի քանի օր հետո հեռացվել է պաշտոնից:Իսկ ներկայիս ստեղծված լարվածությունն Արևմուտքի և ՌԴ-ի հարաբերություններում, բնական է, որ էլ ավելի է բարդացնելու համանախագահության ձևաչափի ակտիվացումն ու աշխատանքը:
Ադրբեջանի ու Թուրքիայի քաղաքականությունը հիմնված է հարկադրանքի ու մաքսիմալիզմի վրա, իսկ Հայաստանի ներկայիս իշխանությունը ոչ միայն չի դիմադրում, այլ սպասարկում է թուրք-ադրբեջանական տանդեմի օրակարգը:
Որքան երկար տևի այս դադարը բանակցություններում, այնքան դժվար է լինելու ԵԱՀԿ ՄԽ համանախագահության շրջանակներում հռչակված հիմնարար սկզբունքների և տարրերի հիման վրա կարգավորման հասնելը: Փոխարենը՝ Ադրբեջանն ամեն կերպ առաջ է մղում սեփական դիրքերը և՛ տեղում, և՛ միջազգային հանրության ընկալումներում:
Իսկ մեզ համար կարևոր է լուծել Արցախի երկարաժամկետ անվտանգության(անվտանգության բավական լայն իմաստով՝ գազատարի շուրջ ստեղծված իրավիճակը դրա վառ ապացույցն է), հումանիտար խնդիրները, առաջին հերթին՝ ապահովել պահվող անձանց և գերիների վերադարձը, թույլ չտալ Արցախի մեկուսացում արտաքին աշխարհից, վերացնել օկուպացիան, լուծել սոցիալական խնդիրները Արցախում և հասնել Արցախի ինքնորոշման իրավունքի լիարժեք իրացմանը: