Հայաստանում բազմահազարանոց բողոքի ակցիայով նախազգուշական ուղերձ է հղվել Փաշինյանի կառավարությանը
Politexpert.net-ը գրում է, որ Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի Բրյուսել այցի նախօրեին, որտեղ նա Լեռնային Ղարաբաղի ճակատագրի թեման քննարկելու համար հանդիպել է Եվրոպական խորհրդի նախագահ Շառլ Միշելի և Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևի հետ, Երևանի կենտրոնում տեղի է ունեցել բազմահազարանոց հանրահավաք։ Այն, թե ցուցարարները ի՞նչ ուղերձներ են հղել Փաշինյանին պարզաբանել է քաղաքագետ Ռուբեն Մարգարյանը:
Երկար ընդմիջումից հետո Ազատության հրապարակում հանրահավաքը համախմբել է հանրապետության հիմնական ընդդիմադիր ուժերին՝ «Հայաստան» և «Պատիվ ունեմ» քաղաքական դաշինքներին։ Առանցքային պահանջը եղել է կառավարության և վարչապետի, որը, ըստ ընդդիմության, կարող է կամավոր հանձնել հայկական Արցախը Ադրբեջանին, հրաժարականը։
Իլհամ Ալիևի հետ հանդիպելու համար Նիկոլ Փաշինյանի այցը Բրյուսել մտահոգության տեղիք էր տվել: Քաղաքական վերլուծաբանների կարծիքով այնտեղ նրանք կարող էին գաղտնի գործարք կնքել Ադրբեջանին փոխանցելով Լեռնային Ղարաբաղի այն վերջին տարածքները, որոնք այժմ պաշտպանում են ռուս խաղաղապահները։ Բաքուն վաղուց է պահանջում լիակատար ազատել չճանաչված հանրապետության տարածքը հայ և ռուս զինվորականներից։
Հանրահավաքում մարդիկ վանկարկել են «Հայաստանն առանց Նիկոլի» և պահանջել վերջապես ճանաչել Լեռնային Ղարաբաղի անկախությունը։ Նրանք համոզված են, որ դա կփրկի Արցախը ցեղասպանության վտանգից, ավելին, կբարձրացնի բուն Հայաստանի անվտանգությունը։ Հակառակ դեպքում Ադրբեջանը կարող է տարածքային զիջումներ պահանջել Սյունիքում և հանրապետության այլ մարզերում։
Հանդիպման նախօրեին Արցախի խորհրդարանը ևս հայտարարություն էր ընդունել, որում ասվում է. «Միայն Հայաստանի կողմից Արցախի անվտանգության երաշխավորի իր պարտավորությունների համախմբումը, միասնության մթնոլորտի ձևավորումը կարող են անհրաժեշտ պայմաններ ստեղծել իր հողում հայ ժողովրդի հետագա գոյության համար։ Հայ ժողովրդի և հայոց պետականության ապագան Արցախում է»։
Հանրահավաքի մասնակիցներն ընդգծել են, որ իշխանությունն ու Փաշինյանը իրավունք չունեն բանակցային գործընթացում ներկայացնել Հայաստանը և խոսել ԼՂՀ անունից, առավել ևս որևէ որոշում կայացնել այդ հարցով։ Հայաստանում անհանգստությունը սրվել էր նաև թուրքական և ադրբեջանական ԶԼՄ-ների այն հաղորդումներով, որտեղ Բրյուսելի հանդիպումը յուրովի է ներկայացվել, մեղադրվել է Երևանը բանակցությունները միտումնավոր ձգձգելու մեջ, և միևնույն ժամանակ հիշեցվել է, որ Ալիևը վաղուց է պնդում, որ հակամարտությունն ավարտված է, և Ղարաբաղի հարցը փակված է։
«Հայտնի չէ, թե Բաքուն դեռ ինչքան կսպասի, բայց նրան անպայման «երկաթե բռունցք»-ը պետք կգա»,- գրել են թուրք լրագրողները՝ անդրադառնալով Ալիևի՝ Երևանի հասցեին հնչեցրած սպառնալիքներին։ Ընդ որում հարցը ուժային ճանապարհով լուծելու փորձեր արվել են բոլորովին վերջերս: Օգտվելով Ուկրաինայում ստեղծված իրավիճակից՝ ադրբեջանցի զինվորականները մտել են ռուս խաղաղապահների պատասխանատվության գոտի՝ փորձելով գրավել նոր տարածքներ։ Խոշոր սրացումը կանխվել է Մոսկվայի նախազգուշացումներից հետո, իսկ Բաքուն ի պատասխան գռմռացել է, բայց առաջ չի գնացել։ Հատկանշական է այն, որ Բրյուսելում հանդիպման նախօրեին Ալիևն ու Փաշինյանը հեռախոսազանգ են ստացել ԱՄՆ-ի պետքարտուղար Էնթոնի Բլինկենից: Նրանց հետ քննարկվել են «հայ-ադրբեջանական հարաբերությունները կարգավորելու» ուղիները։ Որոշ վերլուծաբաններ ենթադրում են, որ ԱՄՆ-ն ու ԵՄ-ն ցանկանում են դուրս հանել Ռուսաստանին Լեռնային Ղարաբաղի բանակցային գործընթացից։
Ըստ իշխանամետ ռեսուրսների հաշվարկների՝ ապրիլի 5-ին Ազատության հրապարակում հանրահավաքին մասնակցել է 11000 մարդ։ Ընդդիմությունը հավակնում է 20 հազարի, բայց եթե նույնիսկ հիմք ընդունենք իշխող ուժի թվերը, դա մեծ թիվ է Երևանի համար: Ըստ քաղաքագետ Ռուբեն Մարգարյանի՝ «կարելի է ասել, որ մայրաքաղաքը դեղին քարտ է ցույց տվել Նիկոլին, նրա թիմին և նրանց պարտվողական քաղաքականությանը, որը ուղղված է Անկարայից և Բաքվից ներկայացվող բոլոր պահանջների կատարմանը, Նիկոլ Փաշինյանը հստակ ուղերձ է ստացել, որ նոր զիջումներ առաջարկող փաստաթղթեր ստորագրելու մանդատ չունի»:
«Վարչապետի բրյուսելյան այցից առաջ հանրահավաքի հիմնական ուղերձը «հանկարծ չփորձեքն է», նույնքան կարևոր ուղերձ է հղվել նաև Արցախին,- ասել է PolitExpert-ի զրուցակիցը,- մոռացեք, որ դուք մենակ եք ձեր պայքարում, դա երբեք չի եղել, չկա և չի լինի, անկախ նրանից, թե ինչպիսի իշխանություն է Հայաստանում»։
Քաղաքագետը մեջբերել է Հայաստանի խորհրդարանի փոխխոսնակ, «Հայաստան» ընդդիմադիր դաշինքի ներկայացուցիչ Իշխան Սաղաթելյանի խոսքերը, ով հիշեցրել է 1998 թվականին Հայաստանի առաջին նախագահ Լևոն Տեր-Պետրոսյանի հրաժարականի պատճառները:
«Տեր-Պետրոսյանը պատրաստ էր զիջումների գնալ Բաքվին «հանուն խաղաղության» համարելով, որ հակառակ դեպքում Հայաստանը չի կարող զարգանալ։ Բայց ուժայինները դեմ էին դրան, և Տեր-Պետրոսյանը հեռացավ հայտարարելով, որ հանրապետությունում իշխանության է եկել Ռոբերտ Քոչարյանի գլխավորած «պատերազմի կուսակցությունը»։ Ճիշտ է, հետագայում «պատերազմի կուսակցությունը» Հայաստանին ու Արցախին ապահովեց 20 տարվա խաղաղ կյանք, իսկ 2018 թվականին իշխանության եկավ Տեր-Պետրոսյանի գաղափարական ժառանգորդը՝ այսպես կոչված «խաղաղության կուսակցությունը», և հենց նա էլ իրավիճակը հասցրեց 44-օրյա պատերազմին, որում Արցախը շատ բան կորցրեց։ Եթե Փաշինյանն իսկապես ցանկանում է «խաղաղության դարաշրջան» բացել Հայաստանի և Արցախի համար, պետք է հրաժարական տա»,- ասել է Սաղաթելյանը իր ելույթում։
Ընդդիմության ներկայացուցիչը կոչ է արել իշխանությունների ընդդիմախոսներին անհնազանդության ակցիաներ սկսել ոչ միայն Երևանում, այլ ամբողջ Հայաստանում, համախմբվել 20-30 հոգանոց խմբերով և փակել ճանապարհները, շրջապատել վարչական շենքերը։ Դա ցույց կտա, որ ներկայիս իշխանությունը նոր զիջումների մանդատ չունի, ընդգծել է նա։
Նյութը հրապարակման պատրաստեց Կամո Խաչիկյանը