Հայտնի են ֆիզիկայի բնագավառում 2025 թ. Նոբելյան մրցանակի դափնեկիրները

Поделиться

Շվեդիայի գիտությունների թագավորական ակադեմիան ֆիզիկայի բնագավառում 2025 թվականի Նոբելյան մրցանակը շնորհել Ջոն Քլարկին, Միշել Հ. Դևորեին և Ջոն Մ. Մարտինիսին՝ «էլեկտրական շղթայում մակրոսկոպիկ քվանտային մեխանիկական թունելավորման և էներգիայի քվանտացման հայտնաբերման համար»։ «Արմենպրես»-ի փոխանցմամբ՝ այս մասին հաղորդագրություն է տարածել Նոբելյան հանձնաժողովը։ 

Ըստ հաղորդագրության՝ ֆիզիկայի կարևորագույն հարցերից մեկն այն է, թե առավելագույն ինչ չափ կարող է ունենալ համակարգը, որն ունակ է ցուցադրել քվանտային մեխանիկական էֆեկտներ։ 2025 թվականի ֆիզիկայի բնագավառի դափնեկիրները փորձեր են անցկացրել էլեկտրական շղթայի հետ՝ ցույց տալով ինչպես քվանտային մեխանիկական թունելավորում, այնպես էլ քվանտացված էներգիայի մակարդակներ այնպիսի չափ ունեցող համակարգում, որը կարելի է տեղավորել ձեռքում։

Քվանտային մեխանիկան թունելավորում կոչվող երևույթի միջոցով թույլ է տալիս, որ մասնիկն անցնի արգելքի միջով։ Հենց ներգրավված են լինում մեծ թվով մասնիկներ, քվանտային մեխանիկական էֆեկտները սովորաբար դառնում են աննշան: Դափնեկիրների փորձերը ցույց են տվել, որ քվանտային մեխանիկական հատկությունները կարող են կոնկրետացվել մակրոսկոպիկ մասշտաբով:

1984 և 1985 թվականներին Ջոն Քլարկը, Միշել Հ. Դևորեն և Ջոն Մ. Մարտինիսը մի շարք փորձեր են անցկացրել գերհաղորդիչներից պատրաստված էլեկտրոնային միացման միջոցով: Սխեմայում գերհաղորդիչ բաղադրիչները բաժանված են եղել բարակ մեկուսիչ շերտի միջոցով, որը հայտնի է որպես Ջոզեֆսոնի երևույթ: Իրենց սխեմայի բոլոր տարբեր հատկությունները կատարելագործելով և չափելով՝ նրանք կարողացել են վերահսկել և ուսումնասիրել այն երևույթները, որոնք առաջանում էին, երբ դրանց միջով հոսանք էր անցնում: Միասին գերհաղորդիչով շարժվող լիցքավորված մասնիկները կազմում էին մի համակարգ, որն իրեն դրսևորում էր ինչպես ամբողջ սխեման լցնող մեկ մասնիկ։

Այս մակրոսկոպիկ մասնիկանման համակարգը սկզբում գտնվում էր այնպիսի վիճակում, որտեղ հոսանքը հոսում էր առանց որևէ լարման: Համակարգը փակված էր այս վիճակում, կարծես արգելքի ետևում, որը այն չի կարող անցնել: Փորձի ընթացքում համակարգը ցույց է տալիս իր քվանտային բնույթը՝ թունելավորման միջոցով հաջողությամբ դուրս գալով զրոյական լարման վիճակից: Համակարգի փոփոխված վիճակը հայտնաբերվում է լարման ի հայտ գալու միջոցով։

Դափնեկիրները կարողացել են նաև ցույց տալ, որ համակարգը գործում է քվանտային մեխանիկայի կողմից կանխատեսված ձևով՝ այն քվանտացված է, ինչը նշանակում է, որ այն կլանում կամ արտանետում է միայն որոշակի քանակությամբ էներգիա։

Համակարգչային միկրոչիպերի տրանզիստորները մեզ շրջապատող քվանտային տեխնոլոգիայի օրինակ են։ Ըստ հաղորդագրության՝ այս տարվա ֆիզիկայի Նոբելյան մրցանակը հնարավորություններ է ընձեռել քվանտային տեխնոլոգիայի հաջորդ սերնդի զարգացման համար, ներառյալ քվանտային կրիպտոգրաֆիայի, քվանտային համակարգիչների և քվանտային սենսորների։

Поделиться
դիտվել է 22 անգամ
Լրահոս
Ձուկը թանկացել է 18.3 տոկոսով, բանջարեղենը՝ 14.6, միրգը՝ 7.8. պաշտոնական թվեր Թուրքիայում մարդատար ավտոբուսի բեռնատարի հետ բախման հետևանքով զոհվել է 7 մարդ, վիրավորվել՝ 11-ը Հրաձգություն ՀԱՀ-ի հանրակացարանում. զոհվել է 11 մարդ, այդ թվում ՝ 3-ամյա երեխա Վրաստանում Թուրքիայի քաղաքացու են ձերբակալել, որը փորձել է կոկաինի խոշոր խմբաքանակ ներկրել երկիր Դուբայի ամենաոճային նոր հյուրանոցի ներսում. Jumeirah Marsa Al Arab-ը դարձել է քաղաքի գլխավոր տեսարժան վայրը Ռուսաստան-Ուկրաինա հակամարտությnւնը մոտենում է հնարավոր շրջադարձային կետի՝ Եվրոպայի և ԱՄՆ-ի միջև առկա պառակտման ֆոնին. Bloomberg Վրաստանի պետական բուհերը դադարեցնում են օտարերկրյա ուսանողների ընդունելությունը Կալորիականության սահմանափակումը դանդաղեցնում է ուղեղի բջիջների ծերացումը․ Aging Cell ԱՄՆ-ը խաղաղության համաձայնագրերի կնքումը համարում է համաշխարհային կայունության ամրապնդման գրավական Հայաստանում շրջանառվում են ռինովիրուսի, բոկավիրուսի, ադենովիրուսների, պարագրիպի հարուցիչները, կորոնավիրուսային հիվանդության հարուցիչներ, նաև գրիպի A տեսակի վիրուս. ԱՆ Պուտինը և Մոդին հայտարարություն են ընդունել, որում ուրվագծվում է երկրների համագործակցության առաջնահերթությունները Քաղաքացին ցանկացել է նետվել Երևանի Հաղթանակ կամրջից Մենք կարգավորել ենք 8 պատերազմ, կկարգավորենք նաև ռուս-ուկրաինականը. Թրամփ «Հրանտ Թոխատյանի կինը լինելը կրկնակի պատասխանատվություն է». Լուիզա Ներսիսյան Ի՞նչն է Հայաստանում խանգարում կինոինդուստրիայի զարգացմանը. «Փաստ» «Հրապարակված փաստաթղթերով իշխանության՝ մինչ այժմ առաջ քաշած թեզերը հօդս են ցնդել». «Փաստ» Ամբողջ երկիրը դարձել է Փաշինյանի վախերի ու տագնապների պատանդը. «Փաստ» Վտանգավոր հուշագիր. ինչի՞ց է իրականում տուժում Հայաստանը. «Փաստ» Հաջորդ իշխանությունը ստիպված է լինելու ամեն ինչ սկսել զրոյից. «Փաստ» Խիստ վտանգավոր մեսիջներ Արևմուտքից. «Փաստ» «Հասուն տարիքում պետք է ունակ լինել ինքնագնահատման և ընդունելու սեփական բացերը». Հասմիկ Կարապետյան Նեյմարի հեթ-տրիկը 3.5 տարվա դադարից հետո․ բրազիլացին խոսել է իր ապագայի մասին Ավստրալիան և Նոր Զելանդիան միացել են Ուկրաինայի համար զենքի մատակարարման ծրագրին. Ռյուտե 10 կգ թմրամիջոցը մաքսանենգությամբ ՀՀ տեղափոխելու դեպքի առթիվ նախաձեռնված քրեական վարույթի նախաքննությունն ավարտվել է Ռուսաստանն, այս կամ այն կերպ, կազատագրի Դոնբասը և Նովոռոսիան. Պուտին
ԱՄԲՈՂՋ ԼՐԱՀՈՍԸ
Ամենաընթերցվածները